Այնուա­մե­նայ­նիվ, Ի­րա­նից ո՞վ է կրա­կել թուր­քա­կան բա­նա­կի վրա

Հաս­կա­նա­լի է, որ Հա­յաս­տա­նի հյու­սի­սա­յին սահ­ման­նե­րի ի­րա­դար­ձու­թյուն­ներն ան­կաս­կած դար­ձել են մեր հա­սա­րա­կու­թյանն ա­մե­նա­շա­տը հու­զող թե­ման։ Հա­յաս­տա­նի գրե­թե ոչ մի ԶԼՄ ձեռն­պահ չմ­նաց հայ-ադր­բե­ջա­նա­կան սահ­մա­նի վեր­ջին զին­ված մի­ջա­դե­պի քն­նար­կու­մից։ Շատ են նաև զա­նա­զան են­թադ­րու­թյուն­ներն ու վար­կած­նե­րը, թե այդ ա­մենն ին­չու սկս­վեց հենց հի­մա՝ 2020 թ. հու­լի­սին, երբ բա­նա­կից վե­րա­դար­ձավ վար­չա­պետ Փա­շի­նյա­նի որ­դին։ Եվ այդ սահ­մա­նա­յին սադ­րան­քով ի՞նչ էր ու­զում ա­սել Իլ­համ Ա­լիևը։

Մեր կար­ծի­քով՝ այդ հար­ցերն ու «վար­կած­նե­րը» որևէ հա­տուկ ի­մաստ չու­նեն։ Շատ ա­վե­լի կարևոր է այս­պի­սի հար­ցի պա­տաս­խա­նը գտ­նե­լը. ին­չու՞ ԱՊՀ ՀԱՊԿ-ի գլ­խա­վոր քար­տու­ղար, Բե­լա­ռու­սի ներ­կա­յա­ցու­ցիչ, գե­նե­րալ-լեյ­տե­նանտ Ստա­նիս­լավ Զա­սը ո­րո­շեց հե­տաձ­գել այդ մի­ջա­դե­պի քն­նար­կու­մը։ Չէ՞ որ, ոչ հու­լի­սի 13-ին, ոչ 14-ին դեռ հայտ­նի չէր, թե ՀԱՊԿ-ի ան­դամ եր­կր­նե­րից որն է հան­դես ե­կել այն նա­խա­ձեռ­նու­թյամբ, ո­րին հա­վա­նու­թյուն է տվել գե­նե­րալ Զա­սը։ Մինչ­դեռ Հա­յաս­տա­նը պար­տա­վոր էր պն­դե­լու, որ մի­ջա­դե­պը քն­նարկ­վի՝ հաշ­վի առ­նե­լով մեր երկ­րի ՊՆ մա­մու­լի ծա­ռա­յու­թյան ներ­կա­յաց­րած տե­ղե­կու­թյու­նը։ ՀԱՊԿ-ի ներ­սի ի­րադ­րու­թյան «ա­ռանձ­նա­հատ­կու­թյուն­ներն» ա­նու­շադ­րու­թյան չմատ­նեց նաև Հա­յաս­տա­նի հին բա­րե­կա­մը՝ ՌԴ Պետ­դու­մա­յի նախ­կին պատ­գա­մա­վոր, ԱՊՀ եր­կր­նե­րի և հայ­րե­նա­կից­նե­րի գոր­ծով ռու­սա­կան ինս­տի­տու­տի տնօ­րեն Կոնս­տան­սին Զա­տու­լի­նը։ Ի դեպ, միայն նա չի հա­մա­րում, որ տպա­վո­րու­թյուն է, թե Նի­կոլ Փա­շի­նյանն ու Իլ­համ Ա­լիևն զբաղ­ված են, պատ­կե­րա­վոր ա­սած, «ի­րար փո­խան­ցում­ներ ա­նե­լով»։ Նույն­պի­սի կար­ծիք է հայտ­նել նաև ազ­գա­յին անվ­տան­գու­թյան հար­ցե­րով Հա­յաս­տա­նի նա­խա­գա­հի նախ­կին գլ­խա­վոր խոր­հր­դա­կան Գառ­նիկ Ի­սա­գու­լյա­նը։

Ա­ռա­վել հե­տաքր­քիր է Հա­յաս­տա­նի իշ­խա­նու­թյան դիր­քո­րո­շու­մը, ա­վե­լի ճիշտ՝ հս­տակ ու կոշտ դիր­քո­րոշ­ման բա­ցա­կա­յու­թյու­նը։ Քն­նարկ­ման ժա­մա­նակ հն­չեց նույ­նիսկ ար­տա­քի­նից ան­մեղ այն­պի­սի են­թադ­րու­թյուն, թե մի­գու­ցե «նրանք պար­զա­պես մո­լոր­վե՞լ են»։ Եվ դա՝ ադր­բե­ջան­ցի սադ­րիչ­նե­րի ու դի­վեր­սանտ­նե­րի մա­սին է, ո­րոնք, «ինչ-որ մե­կի մո­լոր­վե­լուց» հե­տո, փոր­ձել են գրա­վել սահ­մա­նի վրա հայ­կա­կան բա­նա­կի հե­նա­կե­տը։ Ա­յո, գլ­խա­վոր շտա­բի նախ­կին պետ, գե­նե­րալ-գն­դա­պետ Յու­րի Խա­չա­տու­րո­վի որ­դու՝ գե­նե­րալ-մա­յոր Գրի­գո­րի Խա­չա­տու­րո­վի վճ­ռա­կան գոր­ծո­ղու­թյուն­նե­րի շնոր­հիվ թուր­քե­րը հետ են շպրտ­վել՝ կեն­դա­նի ու­ժի զգա­լի կո­րուստ­ներ կրե­լով։ Փա­շի­նյանն ի­րա­վունք չու­նի ձևաց­նե­լու, որ չգի­տի, թե Ադր­բե­ջա­նի իշ­խա­նու­թյուն­ներն ու զին­վո­րա­կան­ներն ինչ­պես են վար­վում սահ­մա­նա­մերձ գյու­ղե­րի իս­կա­պես մո­լոր­ված հայ բնա­կիչ­նե­րի հետ։ Նրանց պար­տա­դիր մե­ղադ­րում են լր­տե­սու­թյան մեջ, և ե­թե նրանք ան­գամ վե­րա­դառ­նում են, ա­պա շու­տով բա­ռա­ցիո­րեն «հանգ­չում» ու մա­հա­նում են՝ չգի­տես ին­չից։ 1991-94 թթ. Ար­ցա­խի ա­զա­տագ­րա­կան պա­տե­րազ­մի ժա­մա­նակ մեր թշ­նա­մի­նե­րը նույ­նիսկ հայ պա­տանդ­նե­րի ու գե­րի­նե­րի ա­րյան մեջ կե­րո­սին էին նե­րար­կում։ Ո՞վ գի­տի, գու­ցե հի­մա էլ Ադր­բե­ջա­նում գե­րու­թյան մեջ պահ­վող հա­յե­րի նկատ­մամբ այդ­պի­սի փոր­ձեր են ար­վում, ո­րոնք կա­րե­լի է հա­մե­մա­տել 1941-45 թթ. գեր­մա­նա­կան ֆա­շիստ­նե­րի կող­մից հա­մա­կենտ­րո­նաց­ման ճամ­բար­նե­րում գտն­վող կա­լա­նա­վոր­նե­րի վրա կա­տար­վող փոր­ձե­րի հետ։

Երևա­նում 2020 թ. հու­լի­սին ապ­շե­ցու­ցիչ «մտա­հո­գու­թյուն» է հայ­տն­վում ադր­բե­ջան­ցի սադ­րիչ­նե­րի ու դի­վեր­սանտ­նե­րի բախ­տի առն­չու­թյամբ։ Ի՞նչ է, պա­րոն Փա­շի­նյան, Ձեր սիրտն այդ­քան ու­ժե՞ղ է ցա­վել մի եր­կու տաս­նյակ թուր­քե­րի մահ­վան պատ­ճա­ռով։ Թուր­քերն ի­րենք են մե­ղա­վոր դրա հա­մար։ Ո՞վ էր նրանց խնդ­րել, որ հար­ձակ­վեն հայ­կա­կան բա­նա­կի սահ­մա­նա­յին հե­նա­կե­տի վրա։ Ագ­րե­սո­րը միշտ պետք է պատժ­վի։ Ա­վե­լի խո­րա­նալն այժմ ի­մաստ չու­նի։

Հու­լի­սի 13-ին ՌԴ ԱԳՆ-ն հա­ղոր­դել է Հա­յաս­տա­նի և Ադր­բե­ջա­նի ԱԳ նա­խա­րար­նե­րի հետ Սեր­գեյ Լավ­րո­վի հե­ռա­խո­սազ­րույց­նե­րի մա­սին, ո­րոն­ցում վեր­ջինս նրանց հետ քն­նար­կել է ի­րա­վի­ճա­կի սրու­մը հայ-ադր­բե­ջա­նա­կան սահ­մա­նին և կող­մե­րին կրա­կի ան­հա­պաղ դա­դա­րեց­ման կոչ ա­րել։ Լավ­րովն ար­տա­հայտ­վել է հօ­գուտ զսպ­վա­ծու­թյան դրսևոր­ման՝ «հաշ­վի առ­նե­լով ստանձ­նած պար­տա­վո­րու­թյուն­նե­րը, ինչ­պես նաև ԵԱՀԿ Մինս­կի խմ­բի հա­մա­նա­խա­գահ­ներ ՌԴ-ի, ԱՄՆ-ի ու Ֆրան­սիա­յի ներ­կա­յա­ցու­ցիչ­նե­րի և ԵԱՀԿ-ի գոր­ծող նա­խա­գա­հի անձ­նա­կան ներ­կա­յա­ցուց­չի ա­ռա­ջար­կու­թյուն­նե­րը»։ Իսկ այժմ՝ ու­շադ­րու­թյուն. Լավ­րո­վը նշել է նաև այն բա­նի կարևո­րու­թյու­նը, որ Մինս­կի խմ­բի բո­լոր ան­դամ­նե­րը պա­տաս­խա­նա­տու մո­տե­ցում դրսևո­րեն ստեղծ­վող ի­րադ­րու­թյան գնա­հա­տա­կան­նե­րում և խու­սա­փեն այն­պի­սի հայ­տա­րա­րու­թյուն­նե­րից ու գոր­ծո­ղու­թյուն­նե­րից, ո­րոնք կա­րող են լար­վա­ծու­թյան լրա­ցու­ցիչ աճ հրահ­րել։ Սա թա­փան­ցիկ ակ­նարկ է, որ հենց Մինս­կի խմ­բի ան­դամ­նե­րից մեկն է Ադր­բե­ջա­նին մղել տա­րա­ծաշր­ջա­նում ի­րադ­րու­թյան սր­ման հեր­թա­կան փոր­ձին։

Եվս մեկ դի­տո­ղու­թյուն ի­րադ­րու­թյան առն­չու­թյամբ։ Մեր կար­ծի­քով, պա­տա­հա­կան չէ, որ Ադր­բե­ջա­նի պե­տանվ­տան­գու­թյան ծա­ռա­յու­թյու­նը և գլ­խա­վոր դա­տա­խա­զու­թյու­նը հենց հու­լի­սի 13-ին հայ­տա­րա­րե­ցին պաշտ­պա­նու­թյան նախ­կին նա­խա­րար Ռա­հիմ Ղա­զիևի ձեր­բա­կալ­ման մա­սին՝ նրան մե­ղադ­րե­լով «հան­րա­յին ան­կար­գու­թյուն­ներ հրահ­րե­լու և պե­տու­թյան դեմ կո­չե­րի» մեջ։ Իբր հու­լի­սի 12-ին և 13-ին Ղա­զիևը «սոց­ցան­ցե­րում նպա­տա­կադր­ված կեր­պով տա­րա­ծե­լով ի­րա­կա­նու­թյա­նը չհա­մա­պա­տաս­խա­նող լու­րեր, քա­ղա­քա­ցի­նե­րին երկ­րի պաշտ­պա­նու­նա­կու­թյու­նը թու­լաց­նող գոր­ծո­ղու­թյուն­նե­րի դր­դե­լով, զանգ­վա­ծա­յին ան­կար­գու­թյուն­նե­րի կազ­մա­կերպ­ման ու պե­տա­կան մար­մին­նե­րի գրավ­ման կո­չեր է ա­րել»։ Հա­մա­տեղ հայ­տա­րա­րու­թյան մեջ աս­վում է, որ «Ղա­զիևը կա­լա­նա­վոր­վել է Ադր­բե­ջա­նի քրեա­կան օ­րենս­գր­քի 281-րդ («Պե­տու­թյան դեմ ուղղ­ված բա­ցա­հայտ կո­չեր») և 282-րդ («Դի­վեր­սիա») հոդ­ված­նե­րի հայ­տա­նիշ­նե­րով»։ Ընդ­գծ­վում է, որ ան­թույ­լատ­րե­լի է պե­տա­կան գաղտ­նիք հան­դի­սա­ցող տե­ղե­կույ­թի տա­րա­ծու­մը, ո­րը կա­րող է վնա­սել երկ­րի բա­նա­կի պաշտ­պա­նու­նա­կու­թյա­նը, պաշտ­պա­նա­կան նե­րու­ժին, ազ­գա­յին շա­հե­րին ու անվ­տան­գու­թյա­նը։ Պարզ­վում է, որ Ղա­զիևը մինչ այդ հայ­տա­րա­րել էր, թե Հա­յաս­տա­նի սահ­մա­նին տե­ղի ու­նե­ցած մի­ջա­դե­պի հետևան­քով ադր­բե­ջա­նա­կան բա­նա­կը 12 մար­դու կո­րուստ է ու­նե­ցել, թեև պաշ­տո­նա­կան Բա­քուն հայտ­նել էր 4 զո­հի մա­սին։ Թեև Ղա­զիևն էլ էր նվա­զեց­րել զո­հե­րի թի­վը, բայց դա էլ հա­մա­րե­ցին «պե­տա­կան հան­ցա­գոր­ծու­թյուն»։ Ղա­զիևի ճա­կա­տա­գի­րը ակ­նա­ռու օ­րի­նակ է Փա­շի­նյա­նի հա­մար և՛ հի­մա, և՛ հե­ռան­կա­րում. եր­բեք մի փոր­ձիր ար­դա­րաց­նել թշ­նա­մուն ու վախ­կոտ մի ե­ղիր։

Այժմ ըն­թա­նում է անս­պա­սե­լի հե­ռա­կա «վեճ», ո­րի պատ­ճա­ռով անհ­րա­ժեշտ ենք հա­մա­րում վե­րա­դառ­նալ հայ-ադր­բե­ջա­նա­կան սահ­մա­նի զին­ված մի­ջա­դե­պե­րի թե­մա­յին։ Ինչ­պես հայտ­նի է, ա­ռա­ջին իսկ ժա­մե­րից Թուր­քիան «Ապ­շե­րո­նի խա­նու­թյան» միա­կող­մա­նի ա­ջակ­ցու­թյան դիրք է բռ­նել։ Ա­ռանձ­նա­նում են եր­կու նա­խա­րար­նե­րի՝ ԱԳՆ և ՊՆ, հայ­տա­րա­րու­թյուն­նե­րը։ Ա­ռա­ջի­նը՝ Մևլութ Չա­վու­շօղ­լուն, հու­լի­սի 13-ին TRT ա­լի­քի ե­թե­րում Երևա­նին բա­ցեի­բաց սպառ­նաց պա­տե­րազ­մով. «Այն, ինչ ա­նում է Հա­յաս­տա­նը, ա­նըն­դու­նե­լի է։ Թող Հա­յաս­տա­նը խել­քի գա։ Մենք օգ­նե­լու ենք Ադր­բե­ջա­նին, որ պահ­պան­վի նրա տա­րած­քա­յին ամ­բող­ջա­կա­նու­թյու­նը։ Ադր­բե­ջա­նը միայ­նակ չէ»։ Կր­կին ա­ռաջ քա­շե­լով Ար­ցա­խյան հա­կա­մար­տու­թյան շուրջ թուրք-ադր­բե­ջա­նա­կան դրույթ­նե­րը՝ Չա­վու­շօղ­լուն հի­շեց­րեց, թե Հա­յաս­տանն իբր մինչ այ­սօր չի հա­մա­ձայ­նել հա­կա­մար­տու­թյան խա­ղաղ կար­գա­վոր­ման պլան­նե­րից ոչ մե­կին։ Ըստ նրա, Թուր­քիան պատ­րաստ է ու­ժե­րի նե­րա­ծի չա­փով օգ­նե­լու Ադր­բե­ջա­նի տա­րած­քա­յին ամ­բող­ջա­կա­նու­թյան պաշտ­պան­մա­նը։

Նրան­ցից երկ­րոր­դը՝ Խու­լու­սի Ա­քա­րը, հայ­տա­րա­րել է Ադր­բե­ջա­նի լիա­կա­տար ա­ջակ­ցու­թյան մա­սին՝ «հայ­կա­կան կող­մի սադ­րանք­նե­րին դի­մա­կա­յե­լու հա­մար»։ Ընդ ո­րում, հի­շել է վա­ղուց ան­ցյա­լի գիրկն ան­ցած Սու­լեյ­ման Դե­մի­րե­լի և Հեյ­դար Ա­լիևի ձևա­կեր­պու­մը. «Մենք լի­նե­լու ենք Ադր­բե­ջա­նի զին­ված ու­ժե­րի կող­քին, մեր եղ­բայր­նե­րին ա­ջակ­ցե­լու ենք «մեկ ազգ, եր­կու պե­տու­թյուն» սկզ­բուն­քի հի­ման վրա»։ Ար­դեն այդ հայ­տա­րա­րու­թյուն­նե­րից հե­տո նա­խա­գահ Էր­դո­ղանն էլ հան­դես ե­կավ Հա­յաս­տա­նի հաս­ցեին սպառ­նա­լիք­նե­րով։ Բաք­վում ու­րա­խա­ցան, թեև հասց­րին պաշ­տո­նան­կել ԱԳ նա­խա­րար Մա­մե­դյա­րո­վին։ Իսկ հու­լի­սի 16-ին Ա­լիևնե­րի կլա­նը սպառ­նաց հր­թի­ռա­յին հար­ձակ­մամբ... Հայ­կա­կան ԱԷԿ-ի վրա։ Ի­զուր չէ, որ ա­սում են՝ հի­մար­նե­րի հա­մար օ­րենք չի գր­ված։ Աստ­ված չա­նի, որ պայ­թի մեր ԱԷԿ-ը. ողջ Հա­րա­վա­յին Կով­կա­սը կհայ­տն­վի ա­ղե­տի մեջ, Թուր­քիան ու Ի­րանն էլ այն­պես կտու­ժեն, որ կո­րո­նա­վի­րու­սը ման­կա­կան թո­թո­վանք կթ­վա։ Ինչ­պես հայտ­նի է, մարդ­կա­յին հի­մա­րու­թյունն ան­սահ­ման է. Բաք­վի բթա­միտ­ներն այդ­պես էլ չեն հաս­կա­ցել, որ հայ­կա­կան ԱԷԿ-ը Հա­յաս­տա­նի անվ­տան­գու­թյան կարևոր բա­ղադ­րիչն է ոչ միայն է­ներ­գե­տիկ, այլև ռազ­մա­կան ո­լոր­տում։

Մեզ կա­րող են հարց­նել, թե որն է հե­ռա­կա «վե­ճը» և ում միջև։ Հիմ­նա­կա­նում՝ հայ փոր­ձա­գետ­նե­րի և նրանց ռուս գոր­ծըն­կեր­նե­րի միջև։ Իսկ այդ «վե­ճը» հե­ռա­կա է, ո­րով­հետև ա­ռայժմ հայ-ադր­բե­ջա­նա­կան սահ­մա­նում ի­րադ­րու­թյան վեր­ջին սր­ման հար­ցով որևէ հե­ռուս­տա­կա­մուրջ չի ե­ղել հայ և ռուս փոր­ձա­գետ­նե­րի միջև։ Այս­պի­սով, երևա­նյան մի շարք փոր­ձա­գետ­նե­րի դիր­քո­րոշ­մամբ, քն­նար­կե­լով հայ­կա­կան բա­նա­կի դեմ Ադր­բե­ջա­նի դի­վեր­սիա­յի փոր­ձի առն­չու­թյամբ Լավ­րո­վի հայ­տա­րա­րու­թյան այն հատ­վա­ծը, ո­րում նա ակ­նար­կում է Մինս­կի խմ­բի ան­դամ եր­կր­նե­րից ինչ-որ մե­կի ա­նըն­դու­նե­լի հայ­տա­րա­րու­թյուն­նե­րի մա­սին, ո­րոշ­ված է հա­մա­րել, որ Լավ­րովն ար­ձա­գան­քել է հենց Թուր­քիա­յի սպառ­նա­լի հայ­տա­րա­րու­թյուն­նե­րին։ Իս­կա­պես, թուր­քե­րը պաշ­տո­նա­պես և՛ Մինս­կի խմ­բի կազ­մում են, և՛ ԵԱՀԿ-ի։ Բայց ի­րա­կա­նում Թուր­քիան վա­ղուց հե­ռաց­ված է Մինս­կի խմ­բի հա­մա­նա­խա­գահ եր­կր­նե­րի խա­ղաղ ա­ռա­ջարկ­նե­րի ման­րա­մաս­նե­րի նույ­նիսկ քն­նար­կում­նե­րին որևէ ակ­տիվ մաս­նակ­ցու­թյու­նից։ Այ­սինքն՝ ԱՄՆ-ի, Ֆրան­սիա­յի և Ռու­սաս­տա­նի ա­ռա­ջարկ­նե­րի (և նա­խա­ձեռ­նու­թյուն­նե­րի)։

Վեր­հի­շենք Լավ­րո­վի հայ­տա­րա­րու­թյան այդ մա­սը. «Ռու­սա­կան կող­մը նշում է այն բա­նի կարևո­րու­թյու­նը, որ Մինս­կի խմ­բի բո­լոր ան­դամ­նե­րը պա­տաս­խա­նա­տու մո­տե­ցում դրսևո­րեն ստեղծ­վող ի­րադ­րու­թյան գնա­հա­տա­կան­նե­րում և խու­սա­փեն այն­պի­սի հայ­տա­րա­րու­թյուն­նե­րից ու գոր­ծո­ղու­թյուն­նե­րից, ո­րոնք կա­րող են լար­վա­ծու­թյան լրա­ցու­ցիչ աճ հրահ­րել»։ Եվ ա­հա, ըստ մեր փոր­ձա­գետ­նե­րի, ՌԴ նա­խա­րա­րի հենց այդ խոսքն էլ պետք է գնա­հա­տել որ­պես Թուր­քիա­յին ուղղ­ված ազ­դան­շան, ո­րով­հետև Մինս­կի խմ­բի ան­դամ­նե­րից միայն այդ եր­կիրն է Հա­յաս­տա­նի հաս­ցեին սպառ­նա­լից ե­լույթ ու­նե­ցել։ Եվ իբր հենց այդ պատ­ճա­ռով, այ­սինքն՝ Լավ­րո­վի ակ­նար­կի, ՀԱՊԿ-ի մշ­տա­կան խոր­հր­դի ար­տա­հերթ նիս­տը ձեռն­պահ է մնա­ցել կտ­րուկ հայ­տա­րա­րու­թյու­նից։

Սա­կայն, մեր կար­ծի­քով, միայն ա­ռա­ջին հա­յաց­քից է ա­մեն ինչ պարզ ու հաս­կա­նա­լի։ Շատ հայտ­նի ռուս փոր­ձա­գետ, պաշ­տո­նա­թող գն­դա­պետ և «Կոմ­սո­մոլս­կա­յա պրավ­դա­յի» ռազ­մա­կան մեկ­նա­բան Վիկ­տոր Բա­րա­նե­ցը հու­լի­սի 14-ին հա­մոզ­մունք է հայտ­նել, որ Հա­յաս­տա­նի և Ադր­բե­ջա­նի հա­րա­բե­րու­թյուն­նե­րի ներ­կա­յիս սրու­մը կա­րող է լի­նել Բաք­վի թի­կուն­քում կանգ­նած ԱՄՆ-ի ձեռ­քի գոր­ծը։ «Բա­ցառ­ված չէ, որ ԱՄՆ-ը ցան­կա­նում է Ռու­սաս­տա­նը ներգ­րա­վել ևս մեկ հա­կա­մար­տու­թյան մեջ։ Դա կլի­նի չոր­րորդ տե­ղա­յին հա­կա­մար­տու­թյու­նը, ո­րում այս կամ այն կերպ ներգ­րավ­ված կլի­նի Մոսկ­վան, ե­թե հաշ­վի առ­նենք Սի­րիան, Լի­բիան ու Դոն­բա­սը։ Հենց դա էլ ԱՄՆ-ի մար­տա­վա­րու­թյունն է,- են­թադ­րում է Բա­րա­նե­ցը,- որ Ռու­սաս­տա­նին պար­տադ­րեն հա­զար կտոր լի­նե­լու միան­գա­մից մի քա­նի ուղ­ղու­թյամբ և դրա­նով վա­տաց­նեն նրա տն­տե­սա­կան դրու­թյու­նը, քա­նի որ, նե­րե­ցեք, բայց ար­կե­րը նույն­պես գին ու­նեն։ Այս­պի­սով, դա կա­րող է նույ­նիսկ լի­նել Ռու­սաս­տա­նի դեմ Արևմուտ­քի նոր ռազ­մա­վա­րու­թյան ու մար­տա­վա­րու­թյան թաքն­ված ձև։ Եվս եր­կու եր­կիր հա­նել ի­րար դեմ, իսկ Ռու­սաս­տա­նը, ի­հար­կե, մի կողմ քաշ­ված չի մնա։ Թվում է, թե հենց այդ սխե­մա­յով էլ հի­մա գոր­ծում է ԱՄՆ-ը»։

Սկզ­բուն­քո­րեն եր­կու տե­սա­կետ­ներն ի­րար չեն բա­ցա­ռում, ինչ­քան էլ դա տա­րօ­րի­նակ թվա։ Նախ՝ ԱՄՆ-ի մա­սին. Թրամ­փի հա­մար մո­տե­նում է ընտ­րու­թյու­նը։ Ինչ ա­սես, որ չես ա­նի «ճեղք­ման» հա­մար, երբ ա­մե­նու­րեք Վա­շինգ­տո­նի քա­ղա­քա­կա­նու­թյան ձա­խո­ղում­ներն են՝ սկ­սած Հե­ռա­վոր Արևել­քից և վեր­ջաց­րած Եվ­րո­պա­յով։ Ինչ ա­սես, որ չես ա­նի իս­կույն թու­լաց­նե­լու հա­մար ՌԴ-ն, Ի­րա­նը, ՉԺՀ-ն կամ էլ այդ բո­լոր եր­կր­ներն ա­ռան­ձին-ա­ռան­ձին։ Հա­յերն ու ադր­բե­ջան­ցի­նե­րը՝ հեչ, մա­տա­ղա­ցու են... Երկ­րորդ. փա­կու­ղում է նաև թուրք նա­խա­գահ Էր­դո­ղա­նը. տա­րա­ծաշր­ջա­նա­յին պար­տու­թյուն­ներ Ի­րա­քում, Սի­րիա­յում, հի­մա նաև Լի­բիա­յում։ Իսկ Ան­կա­րա­յում բարձ­րա­ձայն խո­սում են, որ 2023 թ., ա­մե­նայն հա­վա­նա­կա­նու­թյամբ, Էր­դո­ղա­նը կփոր­ձի վե­րըն­տր­վել։ Ա­հա և ա­ռիթ, որ ԱՄՆ-ի և Թուր­քիա­յի ջան­քերն ըն­կալ­վեն միա­տե­սակ՝ որ­պես սպառ­նա­լիք։ Մեր դեպ­քում դա ոչ միայն Ռու­սաս­տա­նի ա­պա­կա­յու­նաց­ման, այլև Հա­յաս­տա­նի և Ար­ցա­խի ազ­գա­յին անվ­տան­գու­թյան սպառ­նա­լիք է։

(շա­րու­նա­կե­լի)

Սերգեյ ՇԱՔԱՐՅԱՆՑ

Հեղինակի նյութեր

• Թուրքիայի Հանրապետությունը Մուստաֆա Քեմալ փաշայի ժամանակներից մինչ օրս․ առաջին սիոնիստական պետությունն աշխարհում-3
• Թուրքիայի Հանրապետությունը Մուստաֆա Քեմալ փաշայի ժամանակներից մինչ օրս․ առաջին սիոնիստական պետությունն աշխարհում-2
• Թուրքիայի Հանրապետությունը Մուստաֆա Քեմալ փաշայի ժամանակներից մինչ օրս․ առաջին սիոնիստական պետությունն աշխարհում
• Ժամանակակից «Ադրբեջանի հանրապետությունը» սիոնիստների, անգլո-սաքսոնների և պանթուրքիստների հենակետն է՝ ընդդեմ Իրանի և ՌԴ-ի- 2
• Ժամանակակից «Ադրբեջանի հանրապետությունը» սիոնիստների, անգլո-սաքսոնների և պանթուրքիստների հենակետն է՝ ընդդեմ Իրանի և ՌԴ-ի-1
• Երևա­նի և Ստե­փա­նա­կեր­տի ա­ռա­ջին խն­դի­րը պաշտ­պա­նու­թ­յան եր­կու պե­տա­կան կո­մի­տե­նե­րի շտապ ձևա­վո­րումն է
• Երևա­նի և Ստե­փա­նա­կեր­տի ա­ռա­ջին խն­դի­րը պաշտ­պա­նու­թ­յան եր­կու պե­տա­կան կո­մի­տե­նե­րի շտապ ձևա­վո­րումն է
• Կրկին ու կր­կին՝ «Փա­շի­ն­յա՛ն, հե­ռա­ցի՛ր». սա ժո­ղովր­դի պա­հանջն է
• Կրկին ու կր­կին՝ «Փա­շի­ն­յա՛ն, հե­ռա­ցի՛ր». սա ժո­ղովր­դի պա­հանջն է
• Փա­շի­ն­յանն ա­մեն օր, կա­մա­վոր հրա­ժա­րա­կան չտա­լով, ըն­դա­մենն ա­պա­ցու­ցում է, որ հա­կա­հայ ու­ժե­րի դրա­ծո է
• Բաց հարց Ռու­սաս­տա­նի ԶԼՄ-նե­րին. Ինչ­քա՞ն կա­րե­լի է ստել Ար­ցա­խի հար­ցում հա­յե­րի «մեղ­քի» մա­սին
• Ռու­սաս­տանը, Հա­յաս­տա­նի իշ­խա­նու­թ­յուն­նե­րի թողտ­վու­թ­յամբ, Թուր­քիա­յին ներս է թո­ղել Այսր­կով­կա­սի մեր մա­սը
• Թուր­քիան մուտք է գոր­ծել տա­րա­ծաշր­ջան ու Ար­ցա­խից սպառ­նում է և՛ Ի­րա­նին, և՛ Ռու­սաս­տա­նին
• Փա­շի­ն­յան, խոս­տո­վա­նիր, գու­ցե Զան­գե­զուրն է՞լ եք ար­դեն վա­ճա­ռել թուր­քե­րին
• Հա­յաս­տա­նի քա­ղա­քա­ցի­նե­րի մի մա­սը դա­վա­ճա­նել է ողջ հայ ժո­ղովր­դին
• Մեր ժո­ղովր­դին ԱՄՆ-ը, Իս­րա­յե­լը, Անգ­լիան և Թուր­քիան դա­վա­ճան­նե­րի ձեռ­քով «Այսր­կով­կաս­յան Դեյ­թոն» են պար­տադ­րել
• «Ով խա­ղա­ղու­թ­յուն է ու­զում խայ­տա­ռա­կութ­յան գնով, կս­տա­նա և՛ պա­տե­րազմ, և՛ խայ­տա­ռա­կութ­յուն»
• Թեհ­րա­նում ար­դեն ըն­դուն­ված են ինչ-որ պատ­շաճ ո­րո­շում­ներ
• Թեհ­րա­նում ար­դեն ըն­դուն­ված են ինչ-որ պատ­շաճ ո­րո­շում­ներ
• Թեհ­րա­նում ար­դեն ըն­դուն­ված են ինչ-որ պատ­շաճ ո­րո­շում­ներ

Մեկնաբանություններ